Bijten op een houtje – hoe Co in de schulden kwam en zich uit de schuldsanering vocht

Regelmatig plaats ik interviews met mensen die schulden aflossen of afgelost hebben. Vandaag is het woord aan Co Eppink. Hij zat in de schuldsanering van 2013 tot 2016 en schreef er een boek over: Bijten op een houtje – De schuldsanering in Nederland tot twee cijfers achter de komma. Zijn verhaal is gebaseerd op zijn eigen verhalen en 114 telefoongesprekken die hij opnam om alles goed in beeld te kunnen brengen. Inmiddels is hij schuldenvrij, en geeft hij regelmatig les aan het ROC over financiën.Hier vertelt hij zijn verhaal over hoe hij in de schuldsanering terecht kwam, hoe dat was en hoe het hem nu vergaat. 

Hoe was je situatie eerst?

Wat voor schulden had je?

Ik had uiteenlopende schulden die ontstaan zijn doordat we teveel kochten. En we hadden een hypotheekschuld die door het onder water staan van de woning niet meer was op te hoesten.

Kun je kort uitleggen hoe je schulden ontstaan waren? Wat ging er mis?

Naarmate de spanningen vorderden aan het einde van ons 17 jarig huwelijk, nam het koopgedrag van mijn ex toe. Zo hadden we paarden en pony’s. Zij lette nergens meer op, en kocht alles zonder overleg. En ik liet het toe. Ook dronk ik zelf teveel. Dat hielp ook niet.

Hoe hoog was je schuld in totaal?

Net na de toelating tot de schuldsanering (WSNP) had ik een schuld van € 200.882,52.

Ik heb alles keurig bijgehouden in die 36 maanden. Wat ik kreeg aan vrij te laten bedrag (vtlb), wat er af ging en wat er uiteindelijk overbleef voor de boedelpot.

De verandering

Wat gebeurde er precies waardoor de knop omging? Wat triggerde de verandering?

Toen we eenmaal uit elkaar gingen, zette ik alles op een rijtje. Het was hopeloos. We hadden zoveel schulden! Toch vocht ik er tegen. Naast mijn ploegendienst nam ik er zelfs twee banen bij. Dat was helaas allemaal nog steeds onvoldoende.

Hoewel mijn gezondheid, door de stress, steeds zwakker werd, wilde ik echt niet de schuldsanering in. Steeds meer mensen adviseerden me om daar wel mee aan de slag te gaan. Ik bleef me er tegen weerhouden. Ik was bang om voor maatschappelijk onvoldoende te worden uitgemaakt.

Uiteindelijk moest ik worden geopereerd aan mijn schouder. Tijdens het bijkomen uit een narcose – ik was in tijden niet meer zo ontspannen geweest – besloot ik toch maar om schuldsanering aan te vragen.

Welke stappen heb je toen gezet?

Ik ben eerst naar mijn huisarts gegaan. Die heeft me geholpen om de juiste hulp te vinden, bij een zorgbureau.

Waar kreeg je toen hulp bij?

Samen met de mevrouw van het zorgbureau heb ik opnieuw een overzicht gemaakt. Zij heeft mij begeleid tot aan de rechtbank toe. In het begin kwam ze twee keer per week. Toen het traject eenmaal goed op gang kwam, kwam zij nog twee keer per maand.

Ik moest zoveel regelen en invullen, daar heeft ze me overal in bijgestaan. Ik deed steeds meer zelf, dankzij haar steun.

Had je een aflosplan gemaakt?

Eenmaal in de schuldsanering ging mijn geld naar de boedelpot, er was voor mij geen aflossingsplan. Ik kreeg een vrij te besteden bedrag.

Dit bedrag ontving ik eens per maand, en mocht ik zelf inrichten. Ik mocht geen schulden maken, dat was een belangrijke regel. Omdat ik er goed mee om ging, heb ik er altijd wel iets van kunnen sparen.

Ook mocht ik mijn auto behouden (een oude Toyota van 22 jaar) voor het bereiken van mijn werkplek. Een vriend van mij is automonteur en heeft deze altijd onderhouden. Dat scheelt enorm!
Ik leefde erg goedkoop en maakte vele schema’s. Zo ging ik nooit met de pinpas de winkel in maar met geld. Dat ging altijd goed.

Waren er ook wel eens tegenslagen? Hoe ging je hier mee om?

Ja, zeker. Mijn tip in dat soort situaties: Nuchter blijven en de zaak rustig gaan overzien. Vooral niet gaan schooien want dat tast je creativiteit aan. En vooral eerlijk blijven. Er is altijd wel een oplossing.

Kende je ook andere mensen die dezelfde problemen hadden?

Ja, ik heb een goede vriendin die ook in de financiële problemen zat. Ze was gescheiden, was haar huis kwijt geraakt en kreeg moeilijk alimentatie.

We hielpen elkaar waar het kon. Zij kookte voor mij en ik leende haar tijdens mijn nachtdiensten mijn auto. Dan was zij overdag wat mobieler. Werkend als een paard hield ze zich overeind (met werk in de schoonmaak).

We spraken af, dat wanneer we het beide een beetje op de rails hebben, wij samen naar Zuid-Afrika gaan. Zij wilde altijd naar de leeuwen en ik naar de haaien. Het moet volgend jaar gebeuren maar er moet nog flink gespaard worden. Mijn vriendin staat erop dat we gaan. ‘Jullie hebben beide een moeilijke tijd gehad en dit is voor beiden de gewenste en gedroomde afsluiting daarvan.’

Maar financieel valt het allemaal nog niet mee. Maar ik denk dat het wel goed komt, wee komen er echt wel.

Hoe is je situatie nu?

Ben je helemaal uit te schulden nu?

De verkregen schone lei zegt het.

Heb je het gevierd?

Jazeker. Inmiddels heb ik een nieuwe vriendin. Tijdens de laatste maanden van mijn traject woonde ik al samen met haar, in haar huis. Mijn oudste dochter woonde nog in mijn huis.
Op een ochtend vertelde ze dat er post was gekomen van de rechtbank en toen wist ik genoeg. Ik liet haar weten: ‘Maak maar open, dan kom ik met gebak.’

Ook heb ik het gevierd met het lanceren van mijn website.

En toen alles achter de rug was nam ik een slokje whisky uit een fles van € 42,95. Dat was heel speciaal!

Heb je je gedrag en/of bestedingspatroon veranderd sinds je geen schulden meer hebt?

Er is voor mij niet veel veranderd maar ik moet wel zeggen dat vooral het eerste jaar mij is tegengevallen. Ik rekende me namelijk rijk,…te rijk.
Vier maanden na mijn traject ging ik met mijn jongste dochter naar Berlijn, daarvoor ging ik verhuizen en mijn oude Toyota begaf het. Voor dat alles was geen buffer. Bovendien was ik nog aan het investeren in mijn boek. Dat zijn financiële opdoffers, hoe leuk ze ook zijn.

Je hebt kinderen. Hoe leer je hen nu met geld om gaan?

Daar heb ik een leuke anekdote over.

Mijn jongste dochter had de vurige wens om het oude monopoly-spel te krijgen, met de geldbriefjes variërend van één tot vijfhonderd gulden. Ik vond het spel goed voor de financiële opvoeding en met een toevalstreffer op Marktplaats werd ik de trotse eigenaar van zo’n spel.

Samen speelden we het spel. Direct na het begin van het spel gooide mijn dochter met geld, door alles wat los en vast zat te kopen. Ze vergat te bufferen. Verschillende straten kwamen in haar bezit, waar ze niets op kon bouwen. Ik liet haar een poosje zo begaan. Op een gegeven moment kwam zij zonder geld op Lange Poten terecht. Toen bouwde ik de Kalverstraat en het Leidseplein vol met huizen. Eenmaal geworpen schoof zij haar pion heel voorzichtig richting de Kalverstraat. Daar waar de telling van de dobbelsteenogen op hield, bleef zij steken, een verplicht bezoek brengend aan mijn Amsterdamse societystraat. Ze moest maar liefst 2 duizend gulden ophoesten. Wanhopig keek zij mij aan.

‘Pappa, wat moet ik nu doen?’ Ik zei: ‘Ga maar schuldsanering aanvragen, want dit red je niet.’

Het was een onvergetelijke en leerzame avond.

Tot slot

Heb je tips voor mensen die ook in jouw oorspronkelijke situatie zitten?

Zeker! Lees mijn boek maar ?

• Er worden soms beloften gedaan door de verschillende instanties, die niet waargemaakt worden. Bovendien word je vaak van kastje naar muur gestuurd. Neem daarom telefoongesprekken op en laat weten dat je dit doet. Op elke mobiel zit wel een gratis app voor opname. Via een opname stick kun je deze op je pc zetten. Het voordeel hiervan is dat je het nog een keer terug kan luisteren. En dat je bij de ingewikkelde processen iemand kan vragen mee te denken. Iemand die rustiger is, kan de situatie vaak beter overzien.
• Pas op voor bepaalde financiële hulpverleners. Het beste is van te voren informatie aan te vragen of gewoon rond te neuzen. Let wel: Zonder geld word je door niemand echt geholpen. Ik had een mevrouw van de kredietbank, een juridisch medewerkster en een mevrouw van een zorgbureau. Erg belangrijk want schuldhulpverlening is big business en tevens voer voor de ratten van de samenleving.
• Blijf volhouden als je iets niet direct voor elkaar krijgt. Na de eerste afwijzing ging ik altijd verder. Vaak liet ik vooraf weten iets mondeling te willen toelichten, waarna er een veelal andere kijk op de zaak kwam te liggen.
• Schrijf de ellende van je af, dat heeft mij enorm geholpen.
• Kijk verder dan je neus lang is of vraag het een ander. Er valt veelal meer te halen dan je denkt. Sommige gemeentes zijn klassieke voorbeelden om aanvragen keurig te verstoppen of zo te omschrijven dat je ze niet begrijpt. Ik heb er vele verhalen over geschreven.
• Aan de andere kant: heb ook begrip voor de betrokken ambtenaren. Ze zijn vaak overbelast door een te hoge werkdruk en bezuinigingen.

Hartelijk bedankt!

Co, hartelijk bedankt voor je openhartige verhaal! 

Wil je meer lezen over Co, ga dan naar zijn website. Daar is ook zijn boek verkrijgbaar. En wil je ook je verhaal vertellen? Stuur mij een mail!