Eerst je schulden aflossen? Of toch eerst sparen?

schulden afbetalen

Ook als je schulden hebt, wil je wel eens wat geld achter de hand hebben. Misschien om ook eens op vakantie te gaan. Of gewoon om reserves te hebben, voor het geval er iets kapot gaat. Tegelijkertijd is het natuurlijk het goedkoopst om zo snel mogelijk je schulden af te lossen (zelfs als je maar weinig rente betaalt). Wat moet je nou eerst doen?

De afgelopen maanden heb ik al vaker geschreven over schulden aflossen. Toen kwam meerdere keren de vraag langs: moet ik nou eerst sparen of eerst schulden aflossen? Geldt dat ook voor mijn studieschuld? En: wat is nou verstandig: aflossen op de hypotheek of toch maar eerst flink sparen?

Wat is verstandig?

Nu ben ik zeker geen financieel adviseur, dus je leest hier geen advies over wat nou het verstandigst is. Ik denk namelijk dat dat voor iedereen anders is. Het punt is natuurlijk ook: je kunt je geld maar één keer uitgeven. Als je het gebruikt om je schulden af te lossen, kun je er geen auto meer van kopen. Dat is voor veel mensen heel verstandig, maar voor sommige mensen zal dat toch anders liggen. Want wat nou als je een auto nodig hebt om op je werk te komen, en je rijdt hem in de prak. Als je dan al je geld in het aflossen van je hypotheek hebt gestopt, moet je misschien een veel duurdere autolening afsluiten om die auto te kopen. Als je daarentegen een flinke som spaargeld hebt, en tegelijkertijd een autolening, dan kun je toch beter die schuld eerst afbetalen.

Life happens

Omdat je niet weet wat er gebeurt, maar ook niet op geld wil zitten dat je alleen maar geld kost, heb ik een lijstje opgesteld. Op basis van wat ik van Dave Ramsey en andere goeroes geleerd heb, gecombineerd met alle Nederlandse regels, is mijn voorstel als volgt:

  1. Problematische schulden afbetalen
  2. Noodfonds sparen
  3. Overige (dure) leningen versneld afbetalen
  4. Zekerheidsbuffer (3 tot 6 maanden salaris) én een geld voor nuttige & leuke dingen bij elkaar sparen
  5. Hypotheek aflossen / Sparen voor later / Sparen voor de studie van je kind
  6. Studieschuld aflossen

Klinkt niet onlogisch hè. Eerst dure schulden aflossen, dan sparen, en dan goedkope (of zelfs gratis) schulden aflossen dus.

Wanneer is schulden aflossen slim? En wanneer juist niet?

Er zijn een aantal vaste "regels" waar je naar kunt kijken als je niet weet of je beter je schulden kunt aflossen of eerst sparen. Zo is het van invloed wat voor soort schulden je hebt en hoeveel rente je erover betaalt. Ook de hoogte van je huidige spaarrekening telt mee. En tot slot ook nog wat je verwacht nodig te hebben de komende tijd.

Het soort schulden

Het soort schulden dat je hebt, is het belangrijkste bij de afweging of je moet gaan aflossen. Een schuld die ontstaat omdat je de huur niet hebt betaald is per slot van rekening niet hetzelfde als een studieschuld tegen 0,1% rente.

Schulden die zelfs voor een noodbuffer gaan

Schulden die je hebt doordat je rekeningen te laat of niet hebt betaald, gaan altijd voor op spaargeld. De kosten hiervan lopen een stuk harder op dan je spaargeld ooit kan groeien. Dat gaat naar mijn idee zelfs voor een noodbuffer. Ze zijn de belangrijkste reden om een noodbuffer te hebben per slot van rekening. Als je een noodbuffer zou hebben, zou je die hier voor stuk slaan. Eerst die terugbetalen en daar elke cent heen gooien, en dan pas weer verder.

Leningen voor spullen die je niet meer hebt

Ook leningen voor spullen die je niet meer hebt, zoals een in de prak gereden auto of een gestolen fiets, zou je zo snel mogelijk af moeten betalen. Er staat niets meer tegenover, en kost alleen maar geld. Dat geldt ook voor leningen die je voor je vakantie of zoiets hebt afgesloten. (Dat zou ik sowieso sterk afraden, maar dat terzijde).

In dit geval geldt naar mijn idee wel: eerst een noodbuffer van € 500 tot € 1000 bij elkaar sparen, en dan versneld deze schulden aflossen. Dan voorkom je dat je opnieuw een zelfde soort dure lening moet afsluiten als een noodgeval zich voordoet.

Andere schulden en leningen

Als je schulden hebt voor spullen die je nog bezit, of bijvoorbeeld voor je studie of je huis, dan ligt het aan de kosten (hoeveel rente betaal je) en aan je behoeften (binnenkort ineens weer geld nodig?) wat de meest verstandige beslissing is.

Hoeveel moet je betalen?

Hoeveel rente je moet betalen, is een tweede argument bij de afweging of je beter eerst kunt aflossen of sparen.

Bij problematische en andere dure schulden

In geval van problematische schulden (huur niet betaalt) en consumptieve kredieten (ook wel persoonlijke leningen genoemd), is de rente altijd heel hoog. Bijvoorbeeld bij een schuld aan de belastingdienst betaal je 4%. Ook voor een persoonlijke lening betaal je vaak minimaal 4% rente, maar vaker op zijn minst 6 tot 8%. Even als voorbeeld: als je een auto koopt voor € 10.000, en daarbij een lening afsluit met een rentepercentage van 6% per jaar, dan betaal je elk jaar dus € 600 extra  (zolang je niet aflost). Dat is € 50 per maand die je eigenlijk gewoon weg gooit...

Als je rekeningen niet betaald hebt, gaat het nog veel harder. Een incassobureau rekent vaak hoge startkosten en vervolgens ook nog stevige rentepercentages, waardoor je soms meer geld aan kosten kwijt bent dan aan de oorspronkelijke rekening.

Goedkope leningen

Hypotheken en studieleningen zijn vaak een stuk goedkoper. Vaak krijg je wel net iets minder rente op je spaarrekening dan je aan hypotheek betaalt, maar in geval van je studielening gaat dat niet eens meer op. In dat geval kan het dus logisch zijn om eerst een flinke spaarrekening te kweken en daarna pas terug te betalen.

Hoeveel heb je al?

Als je nog helemaal geen geld op je spaarrekening hebt staan, is het naar mijn idee wel een aanrader om toch eerst iets te gaan sparen. In ieder geval die noodbuffer van € 1000. Daarna is het een kwestie van afwegen. Hoe hoger de rente die je betaalt, hoe minder je zou moeten sparen en hoe meer je zou moeten aflossen.

Maar wat nou als ik een auto wil kopen en niet mijn spaargeld volledig wil opofferen?

Als je een auto koopt, krijg je soms het aanbod om het eerste jaar gratis te lenen. Dat is leuk, als je daadwerkelijk binnen een jaar terugbetaalt. Daarna loopt de rente ineens hard op, zoals in bovenstaand voorbeeld. € 50 per maand aan kosten is geen uitzondering.

Als je dus die € 10.000 wel op de bank hebt staan - maar niet gebruikt voor je auto - ontvang je bij de meest voordelige aanbieder hooguit 1,6% rente op het moment (en dan moet je goed zoeken - banken vergelijken is altijd een goed idee). Dat is dus maar € 160 per jaar in dit geval. Als je dat geld op de bank wil laten staan om die rente te vangen, en toch die auto koopt, moet je dus € 600 betalen om € 160 te blijven ontvangen... Dat is niet zo'n moeilijke rekensom dus. Weg met die lening! (En ook met je spaargeld!)

Nog beter: koop een goedkopere auto

Open deur, sorry 🙂

Precies om dit dilemma te voorkomen, raad ik altijd aan om apart voor dit soort dingen te sparen. Een potje voor je auto dus. Net als een potje voor vakanties en andere leuke dingen trouwens.

En hoe zit het nou met die studieschuld?

Over een studieschuld betaal je op het moment minder rente voor dan je op je spaarrekening krijgt. Sterker nog, je betaalt helemaal niets meer voor een nieuwe lening. Dus je zou kunnen stellen dat je die eigenlijk ook niet hoeft af te betalen. Zeker als je een hypotheek hebt, waar je wel stevig rente over betaalt, ben ik het daarmee eens. Als je nog geen hypotheek hebt, is het hebben van een studieschuld ook niet per se nadelig.  Hij telt niet volledig mee bij het bepalen van het maximum te lenen bedrag namelijk (maar wel iets!).

Toch zou ik ervoor pleiten om hem op een gegeven moment wel af te betalen. Een schuld blijft een schuld, hoe je het ook wendt of keert. Die draag je altijd met je mee. Zodra je meer verdient, moet je meer betalen. Dat betekent dat je nooit helemaal zelf kunt beschikken over je geld. En dat blijft een last. Vind ik.

Dat gezegd hebbende denk ik dat je wel eerst zou moeten sparen voor je hier echt mee aan de slag gaat. In ieder geval nog zolang je er geen rente op betaalt.

Onze eigen ervaring tot slot

Behalve een hypotheek hebben wij geen schulden. En we hebben de afgelopen jaren flink afgelost op onze hypotheek. Die stond per slot van rekening flink onder water. Bovendien waren onze maandelijkse lasten behoorlijk hoog. Door af te lossen, zijn die lasten de afgelopen jaren al afgenomen met meer dan € 100 (netto) per maand. Dat is dus dik € 1200 per jaar die we weer extra af kunnen lossen. (En dankzij de stijgende huizenprijzen staan we ook niet meer echt onder water, maar dat terzijde).

Alleen... dat doen we nu even niet. Nu ik voor mezelf werk, en mijn inkomsten nog verre van stabiel zijn, lossen we even niets af. Je kunt nou eenmaal niet van stenen eten. Het bedrag dat we de afgelopen jaren elke paar maanden aflosten, proberen we nu welk gewoon op de spaarrekening te zetten. Als we nu geld tekort komen doordat mijn inkomsten te laag zijn, halen we het daar vandaan. En zolang het goed gaat, sparen we het natuurlijk gewoon door. Als we dan over een bepaalde drempel zijn, lossen we het alsnog af. Wat die drempel is, daar zijn we overigens nog niet uit. Daarvoor willen we eerst wat meer ervaring opdoen met het ondernemerschap.

Hoe zit het bij jou? Heb je spaargeld? En schulden? Wat zijn voor jou belangrijke argumenten?

Sjoukje

Op de blog Meer geld, minder stress help ik jou met praktische oplossingen voor al je geld(zorgen). Vroeger was ik projectleider en communicatiemanager bij een grote verzekeraar en daarvoor bij een grote bank. De kennis die ik daar heb opgedaan zet ik nu als fulltime blogger graag in om jou te helpen met je geldzaken. Ik schrijf van alles en nog wat over hoe je je geldzaken het beste kunt regelen. Zodat je meer geld overhoudt voor leuke dingen.

Click Here to Leave a Comment Below

Leave a Comment: